Dijital göçebeler, ofiste çalışmak zorunda olmayan freelancer olarak ya da uzaktan çalışarak para kazanan kişiler. Teknolojiyi kullanarak konumdan bağımsız, göçebe bir yaşam tarzıyla çalışırlar.
Dijital göçebe nedir?
Hayat tarzlarının bir getirisi olarak modern göçebeler olarak da bilinirler. Hala iş hayatındalar ancak sürekli seyahat ederler ve farklı şehirlerde yaşayabilirler.
Wi-Fi bağlantısı ve telekomünikasyon teknolojisi olan herhangi bir yerde çalışabilirler. Kafeler, sahiller, kütüphaneler, oteller, karavan, ortak çalışma alanları ve kafeteryalar uzaktan çalışanların yani dijital göçebelerin çalışabileceği yerler arasında sayılabilir.
“Dijital göçebe” ifadesi nereden geliyor?
1997 yılında “Digital Nomad” adlı kitaplarında, Tsugio Makimoto ve David Manners güçlü iletişim olanağı sağlayan bu çalışma tarzını ve teknolojik aletleri kullanarak herhangi bir yerde çalışmanın mümkün olacağını öngördü.
Dijital göçebeler hangi alanlarda çalışır?
Aslında uzaktan çalışan bir dijital göçebe
Yazarlık,
Bilişim,
Danışmanlık,
Görsel ve işitsel medya,
Tasarım,
Öğretmenlik,
Pazarlama,
Çevirmenlik ve
Sosyal medya gibi birçok alanda çalışabilir.
Bu alanlar uzaktan çalışmanın yaygınlaşmasıyla birlikte çok daha fazla artıyor. Artık hemen her sektörden meslek uzaktan yapılmaya ve dolayısıyla dijital göçebeliğe uygun hale geliyor.
Dijital göçebe olmak yasal mıdır?
Uzaktan çalışan birçok dijital göçebe turist vizesi olan bir turist olarak seyahat eder. Bu durum bulundukları ülkede ancak 90-180 gün kadar kalmalarına olanak sağlar (hangi ülkenin pasaportunu taşıdığınıza göre değişir). Bu bir ülkede yasal olarak kalabileceğiniz ve seyahat ederken dijital göçebe olabileceğiniz anlamına gelir.
Yani “Dijital göçebe olmak yasal mıdır?” sorusunun cevabı, evet.
Bir ülkede çalışmak ve ikamet etmek için de vize alabilirsin. Ancak bu durumda orada daha fazla kalman ve daha uzun dönemli bir sözleşme imzalaman gerekir. Bu çalışma vizesi olarak geçer.
Diğer yandan çalışma vizesi almak dijital göçebe olmanın bir koşulu değil. Son yıllarda bazı ülkeler yalnızca dijital göçebeler için geçerli özel vizeler de vermeye başladı.
İspanya, Hırvatistan, Costa Rica, Estonya ve benzeri birçok ülke kendi memleketlerinden başka bir ülkede çalışmak isteyen freelancerlar için dijital göçebe vizeleri sunuyor.
Kendi çalışma tarzlarına özgü bir vizeye sahip olmak dijital göçebeler için çok iyi olsa da, dijital göçebe vizesi nispeten yeni bir uygulama ve planlama gerektirdiği için spontane yaşam tarzıyla çelişebilir.
Konumdan bağımsız yaşayan bir dijital göçebe olmak daha da yaygınlaşacak gibi görünüyor. Ayrıca daha çok ülke, kanunlarını bu yaşam tarzına uyum sağlamak adına düzenleyecek. Uzaktan çalışmaya gelecek yeni gelişmeleri birlikte göreceğiz.
Dijital göçebe olarak ödeme almak
Uzaktan çalışan dijital göçebeler, hizmetlerini dünyanın her yerindeki müşterilerine sunarken muhtemel işlem ücretlerini de göz önünde bulundurmalı.
Elbette farklı ülkeler arasındaki bankalar arasında yapılan işlemler için belirli anlaşmalar var ve birinden diğerine para geçişi sağlarken genellikle ek ödeme alınıyor. Bu konuyu araştırmak ve önceden bilgi sahibi olmak uluslararası para transferlerinde ek ücret ödemeyi önlemek açısından önemli.
Müşteriniz banka hesabınızın olduğu para biriminden farklı bir para biriminde transferde bulunursa döviz kurlarından dolayı muhtemelen fazladan ödeme gerekecek. Bu yüzden para kaybetmemek için Wise gibi sistemleri kullanabilirsin.
Güncelleme: Wise, Türkiye'deki kullanımını kısıtladı. Ancak bu ihtiyacı gören girişimciler, Türkiye'den dünyaya iş yapanlar için ödeme almayı kolaylaştıran hizmetler sunmaya başladı. En kısa zamanda onlarla ilgili bir yazı da paylaşacağım.
Dijital göçebeler vergi öder mi?
Başlıca iki tür vergi vardır: Kişisel vergiler ve kurumlar vergisi. Kişisel vergiler ikamet ettiğiniz ülkede kazancına göre ödediğin vergidir. Kurumsal vergiler ise şirketlerin bulundukları ülkede maliyetlerini düşürdükten sonra ettikleri kâra göre verdikleri vergi.
Seyahat ederken hem kendi ülkende hem de başka bir ülkede ikamet etmiyorsan vergiden tamamen kaçınmak da mümkün. Bir yerde ikamet etmiyor olmak uzun süre (genelde 183 gün ile 349 gün arası) o ülkede olmamanı gerektirir. Bu süreç ülkeden ülkeye değişiyor. Bu yüzden ikamet ettiğin ülkenin bu konudaki kanunlarını gözden geçir.
Ancak ülkene döndüğünde vergi makamları tarafından vergini ödemenin istenmeyeceği de kesin değil. Bu yüzden biraz riskli bir seçenek.
Benim ikametim Türkiye’de kendim yurtdışındaykenki deneyimim: Muhasebecimle bu konuyu görüştüğümde, uzun zamandır yurtdışında olmamın bir şeyi değiştirmeyeceğini söyledi. Çünkü fatura kesen şahıs şirketim Türkiye’de ve müşterilerim de Türkiye’de. Dolayısıyla benim nerede olduğum fark etmezmiş.
Dijital göçebe olarak ödediğin vergileri en aza indirmek
İşletme kurup kendine maaş ödeyerek kendini bu şirkette bir çalışan olarak gösterebilirsin. Bunu yaparak vergi ödemelerini azaltabilirsin. Çünkü bireysel çalışanlar ve işletmeler farklı miktarda vergileri ödemekten sorumlu.
Kârına göre vergi ödemesi yapıp şirket maliyetlerini azaltacağın için şahıs işletmesi kurmak iyi bir seçenek olabilir.
Dijital göçebe olmak çalıştığın yeri seçmek konusunda özgürlük sağlar. Aynı zamanda birçok seçenek sayesinde vergilerini ve para aktarımı ödemelerini azaltabilirsin. Bu teknoloji çağında birçok ülke, kanunlarını bu yaşam tarzına uyarlıyor gibi görünüyor.
Comments