Birçok kişi için uzaktan çalışma, özgürlüğünü eline almanın en temel yollarından biri. Zaman ve mekan fark etmeksizin geçimini sağlayabilmek ve yaşama değer katmak uzaktan çalışarak mümkün olabilir. Bununla birlikte “yeni normal”in avantajları olduğu kadar üzerinde düşünülmesi gereken zorlukları da var.
Yıllardır uzaktan çalışan birisi olarak bu yolun avantajlarını ve zorluklarını kendi deneyimimle paylaşmak istedim.
Uzaktan Çalışmanın Avantajları
1. Uzaktan çalışırken kendine ayırdığın zaman artar.
İşe hazırlanırken harcanan zaman
Trafikte geçirilen zaman
Toplantılar ve seyahat için ayırılan vakitler
Bunlar iş için harcadığımız zamanın belki de en verimsiz bölümleri ve uzaktan çalışırken bu bölümleri atlayıp zamanını kendin için kullanman mümkün.
Bir süre Acıbadem’de yaşayıp Akatlar’da çalıştım. (İstanbul’u bilmeyenler için, yalnızca 4 metrobüs durağı) Metrobüsün korkunç kalabalığı, İstanbul trafiği, aktarmalar derken yarı zamanlı bir iş için ortalama 4 saatimi yolda geçiriyordum. 10 yıl bu şekilde çalışsaydım ortalama 1,5 yılım yolda geçecekti.
Temel zaman tasarruflarının dışında uzaktan çalışma, kendi ihtiyaçlarına ve verimli olabileceği zaman dilimlerine göre iş yaşamını planlamana destek olur.
Geceleri daha kolay odaklanan biri olabilirsin. Tam anlamıyla uyanmak için sabahları en azından bir saat sessiz kalmaya, kahve içmeye ihtiyaç duyuyor olabilirsin. Bu durumda uzun ofis saatlerine sadık kalarak çalışmak, yalnızca kaybedilen vakit anlamına gelmez. Geri kalan zaman için verimliliğini de düşürecektir.
2. Uzaktan çalışmak maliyet tasarrufu sağlar.
Uzaktan çalışırken, aşağıdaki masraflar bir anda gereklilik olmaktan çıkacak.
Ulaşım masrafları
Mola harcamaları
Doğum günleri
Şirket içi etkinlikler
Vee… İş kıyafetleri!
Geç kaldığında ödediğin taksi ücretleri, sosyal yaşamında kullanmayacağın kıyafetler ya da makyaj malzemeleri, gruba uymak için katıldığın yemekler…
Bir ofiste çalışırken, çoğu zaman bugüne ve geleceğe bir katkısı olmayan bazı masraflar var. Uzaktan çalışırken bunlar için harcama yapmak zorunda değilsin. Bu bütçeyi hobilerin, sevdiğin arkadaşlarına alacağın hediyeler ya da yeni seyahatlerinde kullanabilirsin.
3. Uzaktan çalışma sana istediğin özgürlüğü ve esnekliği verebilir.
Engin Geçtan "Yaşamak, kendisi olabilmeyi ve yaşama etkin bir biçimde katılabilmeyi tanımlar..." der.
Hayatın büyükçe bir kısmını kapsayan iş yaşamı içinde insiyatif alabildiğin alanların artması yaşamdaki tatmini de artıracaktır.
Uzaktan çalışmanın sağladığı özgürlük ve esneklik, büyük küçük bir dizi avantajla kendini gösterir.
Farklı yerlerden çalışabilmek
Çalışma saatlerini seçebilmek
Kariyerinde değişiklik için eğitimlere katılabilmek
Doktora randevularını veya bankadaki işlerini daha kolay planlayabilmek
Aile buluşmaları veya çocukların özel günleri gibi anlamlı etkinliklere katılabilmek
Bu özgürlük ve esneklik unsurları, uzaktan çalışırken iş hayatını kişisel ihtiyaçlarına uygun bir şekilde düzenlemene izin verir.
4. Uzaktan çalışabilmenin konum odaklı birden çok avantajı vardır.
Konumun çalışma hayatında bir dinamik olmaktan çıkması seyahat etmeyi planlayanlar için ana konudur. Uzaktan çalışarak dünyayı gezebilirsin ve bunu yaparken yaşam standartlarından ödün vermen gerekmez.
Aynı zamanda vizyonu geniş, daha büyük yetenek havuzlarına açılmak isteyenler için de uzaktan çalışmak dünyanın kapılarını aralayabilir. İyi bir internet bağlantısı ve bilgisayarın varsa dilediğin ülkelere iş başvurusu yapabilirsin.
Eğer yurtdışına gitmek istiyorsan, bir dönem uzaktan çalışmış olmak o ülkenin çalışma şartlarını ve kültürünü öğrenmek için bir şans verecektir. Ayrıca kur farklarını göz önüne alırsak Türkiye’de kalıp uzaktan çalışmak gelirini gözle görülür seviyede artıracaktır.
Çiftlerden birinin başka bir şehirdeki işten kabul alması
Aniden aşka düşüp sevdiceğinle daha çok vakit geçirmek için onun yanına gitmek
Hasta ebeveynine destek olmak için bir süre aile evine dönmek
Yurtdışından gelen arkadaşınla bir süre tatil beldesine gitmek
Bunlar uzaktan çalışırken kolaylıkla organize edebilecekler değişiklikler olur.
5. Sessiz, yalnızca kendi yaratıcılığının konuştuğu bir alanda çalışmak mümkündür.
Kendi çalışma alanını düzenleme özgürlüğün olduğunda:
Sevdiğin bir müzik eşliğinde,
Aydınlık bir ortamda,
Sevdiğin objelerde ve renklerle çevirili,
Başkalarının “dağınıklığından ya da sesinden” rahatsız olmasından endişe etmeden çalışabilirsin.
Ofiste bulunan kişi sayısını fark etmeksizin, her ofisin kendine özgü dikkat dağıtıcıları ve ofis politikaları vardır. Diğer kişilerin konuşmaları, telefon ve klavye sesleri bir uğultu yaratır.
Sınırlı bir alanda, sınırlı değişiklik yapma imkanıyla çalışırken yaratıcılığını ortaya çıkarmak ve odaklanmak bazı kişiler için zor olabilir. Uzaktan çalışırken görmek istediğin manzarayı yaratabilir, ihtiyacın olan dinginliği kendine verebilirsin.
6. Zihinsel olarak huzurlu bir alanda olmak sağlığı destekler.
Dünya Sağlık Örgütü, sağlığı şöyle tanımlar: “Sağlık sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı değil, bedence, ruhça ve sosyal yönden tam iyilik halidir.”
Bir ofiste çalışırken trafikte geçirdiğin zaman, karanlıkta uyanıp hazırlanıp işe gitmek, belki çok da arkadaş canlısı olmayan iş arkadaşları birer stres faktörüne dönüşür. Ve kronik stres ilerleyen dönemde kişilere kalp hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, bağışıklık sistemi sorunları olarak geri dönebilir.
Uzaktan çalışırken sahip olduğun özgürlük ve finansal avantaj sayesinde;
Gün içinde egzersiz yapma
Doğada daha fazla zaman geçirme
Hobilerine vakit ayırma
İş – sosyal yaşam dengesi kurabilme
Yaratıcı ve üretken olma şansına sahip olursun.
Bunlar hem zihinsel sağlığı hem de fiziksel sağlığı korumanın en etkili yollarıdır.
Uzaktan Çalışmanın Zorlukları
Uzaktan çalışmanın avantajları kadar zorlukları da vardır. Ve bunları bilmeden yola çıkmak hayal kırıklığı yaratabilir.
1. Yalnız ve izole hissedebilirsin.
İnsan olarak bağlantı kurmak temel ihtiyaçlarımızdandır. Ve bu bağlantıyı online araçlar ve uygulamak aracılığıyla kurmak maalesef zordur. Uzaktan çalışanlar için ofis içinde kendiliğinden kurulan arkadaşlıklar ya da ayaküstü yapılan yüzeysel sohbetler mümkün değildir. Servis arkadaşlığını, molalarda paylaşılan eğlenceli anları zaman zaman özleyebilirsin.
Tamamen uzaktan çalışmaya geçtiğim ilk dönemde yalnız yaşıyordum. Köpeğim için paketle her gün sadece 1 tane yaş mama alıyordum. Hafta boyunca selam verdiğim tek kişinin veteriner olduğunu fark edene kadar neden yaptığımı bile algılayamadım. Daha sonra yine izole kaldığım bir dönemde marketteki kasiyerlerle hayat üzerine derin bir sohbet ederken buldum kendimi. Dünyadan kopmuş ve kaybolmuş hissediyordum.
Herkesin ihtiyaç duyduğu iletişim ve bağlantı seviyesi farklıdır. Ancak uzaktan çalışırken ihtiyaç duyduğun kadarını kendine verebilmek için çaba göstermen gerekebilir.
2. Uzaktan çalışırken ev ve iş yaşamının sınırları belirsizleşebilir.
İş yaşamının ve sosyal yaşamın dengeli olması kişinin ihtiyaç duyduğu şeyleri kendine verebilmesi için zaman yaratır. İşini evine taşıdığında bu denge bozulabilir.
Sınırları belirsiz bir iş yaşamı sürdürdüğünde aşağıdaki sonuçlarla karşılaşabilirsin.
Aşırı çalışmanın getirdiği yorgunluk
7/24 erişilebilirlikle bireysel alanların kaybolması
Mola vermenin getirdiği suçluluk
Hobi ve ilgi alanlarını takip edememenin yarattığı stres
Odaklanma problemleri
Üretkenliğin ve yaratıcılığın düşmesi
Bunların uzun vadede depresyona, tükenmişlik sendromuna dönüşmesi muhtemeldir.
3. İletişim şekli ve süresi değişebilir.
Fiziksel mesafede iletişimde zorlukları da beraberinde getirir. Zoom, Trello, Slack gibi uygulamalar sayesinde hızlı ve kolay iletişim kurma yolları olsa da ofisteyken iş arkadaşınızın yanına gidip 1-2 dakikada halledebileceğiniz bir konunun tamamlanması birkaç saat alabilir.
Farklı zaman dilimlerinde çalışanların olduğu bir şirkette ekip içi iletişim zaman alabilir. Ayrıca online iletişim yanlış anlaşılmalara da zemin hazırlayabilir. Biriyle yüz yüze konuşurken yalnızca sözcüklerle iletişim kurmayız. Kişilerin mimikleri, hareketleri, kişinin ses tonu ve vurguları da mesajlar verir. Online iletişimde bunları kullanmıyor olmak zaman zaman zorluk yaratabilir.
4. Teknolojik ve altyapısal sorunlar zaman zaman zorlayabilir.
Zayıf İnternet Bağlantısı
Bilgisayar, Ekipman Arızaları
Teknik Destek Erişimi Yetersizliği
Enerji Kesintileri
Güvenlik Sorunları
Bir şirket için çalışıyorsan toplantı anında kesilen elektrik bütün ekibin çalışmasını aksatacaktır. Sık sık bozulan bir bilgisayarın varsa ve henüz yenilemek için bütçen yoksa bu durum seni zor durumda bırakabilir. Özellikle seyahat edenlerin teknolojik olarak hazırlıklı olmaları ve sorunların çözümü için planlarını önceden yapmaları gerekir. Bu aksaklıklar görünen sonuçlarının dışında genellikle motivasyonunun düşmesine de sebep olur.
Uzaktan çalışmaya başladığım ilk dönemde, siber güvenliğin bir konu olduğunun farkında bile değildim. Verilerin çalınması, hesapların ele geçirilmesi sanki büyük şirketlerin başına gelen şeyler gibiydi. Değilmiş! Solucan virüsler, hesapların bot hesaba döndürülebilmesi, kredi kartlarının farklı kanallarla kullanılabilmesi gibi şeyleri maalesef 30.000 TL’lik bir zarardan sonra öğrendim.
5. Sürekli bilgisayar başında çalışmanın bazı fiziksel ve duygusal yan etkileri olur.
Düzenli olarak bilgisayar başında zaman geçiriyorsan aşağıdaki fiziksel rahatsızlıklarla karşılabilirsin.
Boyunda kas zorlanması (gergin boyun sendromu).
El bileğinde sinir sıkışması (karpal tünel sendromu).
Başparmak ve el bileğinden tendon iltihaplanması.
Omuz ve dirsekte tendon iltihaplanması.
Göz problemleri
Ayrıca Stanford Sanal İnsan Etkileşim Laboratuvarı Direktörü Profesör Jeremy Bailenson uzaktan çalışan kişileri dahil ettiği bir araştırma yaptı. Araştırmasında video konferansların aşağıdaki 4 sebepten dolayı tükenmişlik sendromuna yol açabildiği sonucuna ulaştı.
Doğal olmayan, aşırı göz teması
Hareketin azalması
Sürekli kendini görmek
Beynin daha az sinyalle karşıdakini algılamaya çalışması
Ekrana bakarak geçirilen saatler hiç kuşkusuz çalışanlar için farklı bir yorgunluk sebebi oluyor.
Peki nasıl ilerlemeli?
Uzaktan çalışmanın hayatına katacağı renkler ve seni zorlayabileceği durumlar sayıca belki eşit olabilir. Eğer avantajlarına odaklanıp uzaktan çalışmayı seçtiysen endişelenme! Karşılaşabileceğin zorlukların çözümleri var. Biraz çabayla bu sorunların önüne geçmek mümkün. Bazı önerilerimizi görmek için yazılarımıza göz atabilirsin.
Comments