Freelance çalışmak birçok yönden çekici. Bu maceranın senin için de güzel ilerlemesi için bu freelancer kılavuzunu hazırladım: nasıl freelancer olunur?
Kariyerinden memnun olmak için freelancer olman gerekmediğini belirterek başlamalıyım. Bu kılavuzu freelancer olmak isteyenleri ilk adımı atmaları konusunda teşvik etmek için paylaşıyorum. Çünkü freelance çalışmak gerçekten MÜMKÜN.
Freelancer’ın kılavuzuna, “nasıl freelancer olunur”a freelancer’ın kim ve ne olduğunu anlayarak başlayalım.
Freelancer kimdir?
Freelancer, genellikle bağımsız çalışan bir profesyoneli ifade eder. Freelancer'lar, çeşitli beceri ve uzmanlık alanlarında çalışabilirler, örneğin yazı, grafik tasarım, web geliştirme, pazarlama ve daha birçok alanda.
ChatGPT'ye sordum, şöyle anlattı: "Freelancer, bağımsız olarak çalışan ve genellikle proje bazlı veya serbest çalışma prensiplerine dayanan profesyoneldir. Bu kişiler, kendi becerilerini kullanarak çeşitli müşterilere hizmet verirler." Doğru söylüyor.
Freelance çalışanlar genellikle proje bazlı veya saatlik ücret alırlar ve genellikle farklı müşterilerle çalışarak çeşitli deneyimlere sahip olabilirler. Bu, hem freelancer'lar için özgürlük ve esneklik sağlar hem de işverenlere ihtiyaç duydukları uzmanlık alanında geçici destek sağlama imkanı sunar.
Kendi müşterilerini bulurlar,
Kendi sigortalarından sorumlular.
Bir freelancer olarak kendine bir patron gibi davran ve kariyerinin bütün sorumluluğunu üstlen.
Freelancer vs. uzaktan çalışanlar
Aslında bu ikisi iç içe geçen kavramlar. Bu yüzden karıştırılmaları da çok doğal.
Uzaktan çalışan, bir ofise bağlı olmadan çalışır.
Freelancer, bir müşterisine bağlı bir eleman olmaksızın çalışır.
Freelancer olunca bir şirket ile anlaşma yapabilirsin ama tam anlamıyla onların çalışanı sayılmazsın. Sana bir sigorta ya da başka bir fırsat sağlama yükümlülükleri olmaz. Uzaktan çalışan, freelancer da olabilir, bir şirketin çalışanı da. Daha çok şirket çalışanlarının ofis dışında çalışmasını ifade etmek için kullanılır.
Daha az bilinense bir freelancer'ın da ofisten çalışabileceği. Müşterin seni elemanı yapmaz ama anlaşmanız gereği ofise gelmeni isteyebilir. Tam zamanlı ya da yarı zamanlı olarak anlaşma yapmak isteyebilir.
Aynı zamanda freelancer olduğunda birçok farklı şirkette çalışabilirsin. Projeleri dilediğin gibi kabul edebilir ya da reddebilirsin.
Konu gittikçe karışıyor. O yüzden şu an için burada duruyorum. Eğer aklına takılan bir şey olursa bana yazabilirsin.
Freelancer Olmanın Avantajları
Esnek Çalışma Saatleri
Freelancer olmanın en büyük avantajlarından biri esnek çalışma saatleri. Geleneksel bir 9-5 iş düzenine bağlı kalmadan, kendi biyolojik saatine ve yaşam tarzına uygun olarak çalışabilirsin. Bu, daha verimli olmana ve iş hayatını özel yaşamınla daha iyi denge kurmana yardımcı olur.
Kendi Projelerini Seçme Özgürlüğü
Freelancer olarak çalışmak, hangi projelerle çalışacağını seçme özgürlüğü sağlar. Kendi ilgi alanlarına ve uzmanlık alanlarına odaklanabilir, sadece ilginç ve motive edici projeleri seçebilirsin.
Burası benim freelancer olmaya tekrar tekrar bağlandığım yer. Çünkü projelerinle beraber kimle çalışacağını da seçebiliyorsun. Böylece sıkıcı veya motive edici olmayan işlerle/kişilerle zaman kaybetmek zorunda kalmadan daha tatmin edici bir iş yaşamın olur.
Daha Geniş Müşteri Tabanına Ulaşma
Freelancer olarak çevrimiçi platformlarda veya kendi pazarlama stratejilerinle çalıştığında, coğrafi sınırlamalara takılmadan dünya çapındaki müşterilere ulaşabilirsin. Bu, daha geniş bir müşteri tabanına erişim sağlar. Açık konuşalım, döviz kazanma şansını arttırır.
Lokasyon Bağımsız Çalışma İmkanı
Freelancer olarak çalışmak, işini nerede yapacağına senin karar vermeni sağlar. Kafe, ev, kütüphane veya dünyanın farklı köşelerinde; internet erişimi olan herhangi bir yerde çalışabilirsin.
Bu özgürlük, seyahat etmeyi sevenler için ideal bir çalışma modeli sunar ve yerel ofis kirası gibi maliyetlerden tasarruf etmenize yardımcı olur.
Kimler freelancer olabilir?
Freelancer olmak için uygun meslek grupları şöyle ama bununla sınırlı değil.
Yazarlar: Yazma becerilerine sahip olanlar, içerik üretimi, makale yazımı, blog yazımı veya editörlük gibi alanlarda freelance çalışabilirler. Yazma kabiliyeti, birçok sektörde talep görüyor - ama rekabet inanılmaz yüksek.
Tasarımcılar: Grafik tasarım, web tasarımı, logolar, marka kimliği oluşturma gibi tasarım alanlarında uzmanlık sağlayanlar, çeşitli projelerde serbest çalışabilirler. Portföylerini oluşturarak müşterilere görsel yeteneklerini sergileyebilirler.
Geliştiriciler: Yazılım geliştirme, web geliştirme, mobil uygulama geliştirme konularında bilgi sahibi olanlar, çeşitli projelerde serbest olarak çalışabilirler. Programlama dillerinde uzmanlık, freelance geliştiriciler için büyük bir avantajdır.
Pazarlamacılar: Dijital pazarlama, içerik pazarlaması, sosyal medya yönetimi gibi pazarlama alanında deneyime sahip olanlar, şirketlere veya bireylere dijital pazarlama stratejileri konusunda danışmanlık yapabilirler.
Grafikerler: Illustratörler, animatörler, 3D modelleme uzmanları gibi görsel sanatlar alanında yetenekli kişiler, çeşitli projelerde freelance olarak çalışabilirler. Sanatsal becerilerini sergileyerek müşteri portföylerini oluşturabilirler.
Müşteri Hizmetleri Profesyonelleri: İyi iletişim becerilerine sahip olanlar, müşteri hizmetleri, çağrı merkezi destekleri veya sanal asistanlık gibi görevlerde freelance olarak çalışabilirler.
Çevirmenler: Birden fazla dilde yetenekli olan çevirmenler, metin çevirileri, sesli çeviriler veya simultane çeviri gibi görevlerde serbest olarak çalışabilirler.
Eğitmenler ve Danışmanlar: Belirli bir konuda uzmanlık sahibi olanlar, online eğitim, danışmanlık veya koçluk hizmetleri sunarak freelance çalışabilirler.
Bu örnekler, freelancer olabilecek meslek gruplarına sadece birkaç örnek. Aslında, hemen hemen her uzmanlık alanında freelance çalışma fırsatları bulunabilir. İşin sırrı sahip olduğun beceri ve uzmanlık alanını doğru bir şekilde pazarlamaktan geçiyor.
7 adımda: nasıl freelancer olunur?
Hala freelancer olmak konusunda kararlıysan atman gereken adımlara bakalım.
İşte benim gözümden freelancer’ın başlangıç kılavuzu:
1. Becerilerini ve ilgi alanlarını belirle
Ben bu platformla her yerde bulabileceğin bilgileri değil, gerçekten işine yarayacak bilgileri aktarmayı arzuluyorum. O yüzden sana biraz daha gerçeklerle geleceğim.
“Bir uzmanlık alanı seçerek başla” demekle başlamak istemiyorum. Bu başlı başına bir konu ve umarım seni mutlu edecek olanı bulabilirsin. Asıl söylemek istediğim, freelancer olarak çalışırken mesleğindeki spesifik bir alana yoğunlaşmanın önemi.
Freelance çalışırken rekabet çok yoğun. Eğer bu şekilde çalışarak iyi bir gelir elde etmek istiyorsan belli konular özelinde bilinirlik sağlaman gerekir. Çoğunlukla müşteri seni durduğun yerde bulmaz. Onların alanında bir iş yaptıysan işinle bir yerde karşılaşabilir ya da teklif yaptığın zaman aynı sektörde çalışıp çalışmadığını sorabilir.
Örneğin, bir tasarımcıysan ve daha önce hep B2C şirketlere tasarım yaptıysan bir B2B şirket seni seçmekte tereddüt edebilir. Ya da her aracı kullanıyor gibi görünüyorsan hepsini az az bildiğini düşünebilir.
Kendini tek bir beceriye de sınırlama ama rasyonel ol.
Kendim üzerinden de açıklayayım: Ben blog içerikleri yazmaya odaklı bir içerik yazarıyım. Aynı zamanda basın bültenleri, web site içerikleri, bilgilendirici videolara senaryolar da yazıyorum. Reklam, banner gibi içerikleri yazmıyorum.
Reklam tarafında hiç bilinirliğim olmadığı için kimse gelip bana bunu sormaz ama blog konusunda da hızla güven kazanabilirim.
Ayrıca bu sayede,
Spesifik bir işte kendimi geliştirebiliyor,
Spesifik bir hizmette network oluşturuyor,
İlgi duymadığım alanlarda çalışmaktan kaçınabiliyorum.
İlk tavsiyem iş tanımını isteklerin doğrultusunda sınırlandırmak.
2. Yasal konular hakkında bilgi sahibi ol
Freelancer denince tamamen vergiden muaf bir çalışmadan bahsetmiyoruz. Freelancer olarak hala resmi bir çalışan olabilirsin.
Online freelancer sitelerini kullanabilirsin,
Şahıs şirketini kurabilirsin,
Ya da başka bir çözüm bulabilirsin.
Yine bu da uzun bir konu. Kısaca özetlemek gerekirse bunların hepsi ayrı hikayeler ve ayrı yöntemler.
Bu platformun amacı genel bilgilerden ziyade işe yarayacak şeyleri anlatmak demiştim. O yüzden şunu da netlikle söyleyeyim: Vergisiz çalışan çok fazla kişi var. İşi teslim edip kişisel hesabınıza ödeme alıyorsunuz. Ama bir gün fark edilir ve kontrol edilirse bunun cezası var. Freelancer olsan da o kadar free takılmak olmuyor maalesef.
Ne zaman ve ne durumlarda kontrol yapıldığını ben de bilmiyorum. Bilen biri keşke bize anlatsa. Ama sonrasında başıma iş açılmasından korkarım. O yüzden farklı yöntemlerle işi resmiyete dökerim. (Kendi şirketim var ve müşteri ihtiyacına göre farklı platformları kullanmaya özen gösteririm - çünkü esneklik sevilir.)
Üstelik şirketler de genellikle fatura kesebilen ya da bir şekilde ödedikleri parayı gider olarak gösterebilecekleri freelancerlarla çalışmak istiyor.
3. Değerine karar ver
Yani müşterilerine nasıl fiyat vereceğine. Başta kolay gibi gelebilir ama inan bana değil. Diğer freelancerlara baktığında aynı hizmet için çok farklı fiyatlar göreceksin. Bu her zaman çok etkili bir yöntem olmayabiliyor. Becerilerine ve deneyimlerine dikkat ederek değerini bulman gerekecek.
Bazı freelancerlar saat üzerinden değer biçerek çalışmayı, diğerleri ise projelere göre belirli bir fiyat belirleyerek çalışmayı tercih eder.
4. Portfolyo Oluştur
Önceki Çalışmaların ve Projelerin
Daha önce yaptığın işleri ve projeleri detaylı bir şekilde belgele. Bu, potansiyel müşterilere ne tür bir iş yaptığını ve ne kadar deneyime sahip olduğunu göstermek için işe yarayacak. Özellikle benzer projeleri içeriyorsa, bu önemli bir avantaj.
Referanslar ve Öneriler
Eğer önceki işlerinden müşteri referansları veya iş arkadaşlarından öneriler alabilirsen, portfolyonu daha güçlü kılabilirsin. Müşterilerine kaliteli hizmet verdiğini ve işbirliği için güvenilir olduğunu gösteren referanslar önemlidir. Bunları LinkedIn üzerinden alabilmekse en iyisi olur.
Bir adım ötesine geçerek kişisel marka oluşturmak için rehberimize göz at!
5. Müşteri bul ve tekrar tekrar bul
Bu freelancer olmanın hiç bitmeyen adımı. Bu yüzden freelancer’ın kılavuzu için önemli. Aynı zamanda birçok insanın bana nasıl yaptığımı sorduğu bir adım. Seninle kendi ipuçlarımı paylaşacağım.
Müşteri adayların birçok platformda seni arıyor. Freelancer olmak tamamen network kazanmak ile ilgili. Bu yüzden geniş bir network edindiğinden emin ol.
Facebook gruplarında aktif ol
Birçok platformda aktif ol. İnsanların freelancer bulmak için paylaşımlar yaptıkları Facebook grupları var. Gruplarda, çalıştığın alanın anahtar kelimesiyle düzenli olarak araştırma yapabilir ve insanlara hizmetlerinle ilgili bilgi verebilirsin. Utangaç olma.
Duymayan kalmasın
Freelancer olarak çalışmaya karar verdiğinde kendi sosyal çevrenin bu konudan haberi olsun. Açık bir şekilde ne yaptığından bahset ve bu alanda çalışıyorlar mı ya da çalışan birini tanıyorlar mı diye sor. Bunu yapmak geniş bir network için başlangıç olabilir.
LinkedIn kullan
LinkedIn iş insanlarının aralarında sosyalleştiği, birbirlerinin hizmet ve ürünleriyle ilgili bilgi sahibi olduğu bir platform. Kendi işinle ilgili olan insanlarla bağlantı kurduğunda network’ün de genişleyecek. LinkedIn'siz tek bir freelancer olmamalı!
Detaylı olarak ilk müşteriyi nasıl bulabileceğinden bahsettiğim yazıya da göz at.
6. Zaman yönetiminde arşa çık
Projeler üzerinde çalışmaya başladığında zamanını ve enerjini düzenlemen gerekecek. Bazen sana çalışma saatlerini söyleyen biri olmayacağı için bütün zamanını çalışarak geçirebilirsin. Bu çok yorucu bir şey. Bu rutine devam etmeye halin kalmayabilir.
Başka bir durumda ise bazı insanlar onları sabah çalışmaya motive edecek biri olmadan çalışamıyor. Kendini zorlamalı ve düzenli olmalısın. Zaman yönetiminde fark at!
Proje yönetim araçları işine yarayabilir:
Trello:
Kanban Tahtası Sistemi: Trello, projelerini "kart" olarak adlandırılan görevlerin yer aldığı bir kanban tahtası sistemine dayandırır. Görevleri sürükleyip bırakarak farklı aşamalarda yönetebilirsin (örneğin, "Yapılacaklar", "Devam Ediyor", "Tamamlandı").
İşbirliği ve Paylaşım: Trello, ekip üyeleri arasında işbirliğini kolaylaştırır. Her kart üzerinde yorumlar, ekler ve atamalar ekleyebilirsin. Biz PUN Content'te Trello kullanıyoruz :)
Asana:
Proje ve Görev Takibi: Asana, geniş projeleri ve altındaki görevleri organize etmeye yardımcı olan bir platform. Görevleri, projeleri ve alt görevleri takvimde görüntüleyebilir ve zaman çizelgeleri oluşturabilirsin.
İletişim ve Bildirimler: Asana, ekip içi iletişimi güçlendirmek ve herkesin güncel kalmasını sağlamak için yorumlar, atamalar ve bildirimler gibi özellikler sunar.
Jira:
Agile Yönetim İçin Uygun: Jira, özellikle yazılım geliştirme projeleri için popüler bir araç. Agile yönetim metodolojilerine uygun olarak, görevleri sıralama, sürüm planlama ve geri bildirim alma gibi özellikleri var.
Gelişmiş Raporlama: Jira, proje ilerlemeni ve ekip performansını izlemene yardımcı olan gelişmiş raporlama araçları sunar.
Bu araçlar, proje yönetimini kolaylaştırmak, görevleri düzenlemek ve ekip içinde etkileşimi artırmak için kullanılır. Hangi aracın sana en uygun olduğunu belirlemek, ihtiyaçlarına ve projelerinizin karmaşıklığına bağlıdır.
7. Özgürlüğün keyfini çıkar
Freelancer olmak dilediğin zamanda dilediğin yerde yaşama ve çalışacağın projeyi kendin seçebilme gibi özgürlükler tanıyacak. Bir kez full-time freelancer olduğunda bunu ciddiye al ki çalışabileceğin ve özgür olabilmene yetecek projen olsun.
Ben kimim de sana bunu söylüyorum?
Freelancer rehberi yazmak konusunda beni yetkili kılan şey kendi deneyimlerim. Yaklaşık 7 yıl freelance çalıştıktan sonra kendi ajansımı kurdum. Bundan önce beni ne zengin ne de mutlu eden tam zamanlı işlerim oldu. Freelance maceram içerik yazarlığıyla başladı. Şimdi ise kendi şahıs şirketim ve düzenli olarak birlikte çalıştığım müşterilerim var.
LinkedIn'de beni takip ederek daha fazla ilham bulabilirsin 🤓
Eğer bir süredir freelancer olmak hakkında düşünüyorsan ama bu yazıda bulamadığın yanıtlar varsa yorum yazabilir ya da iletişime geçebilirsin. Sana destek olmak için buradayım.
Comments